Viognier: bijna verdwenen, nu weer wereldwijd een geliefde wijn

Drinken, Nieuws

Viognier behoort tot de meest expressieve witte druivenrassen van Frankrijk. Met aroma’s van perzik, abrikoos en witte bloemen biedt de druif wijnen die zowel verleiden als verrassen. Wat ooit bijna een vergeten ras was, is nu wereldwijd terug te vinden in glazen van liefhebbers en sommeliers. Als ik hem ergens op een kaart zie staan, bestel ik hem bijna altijd bij het voorgerecht. Dat is altijd een winnende combinatie.

De druif kent een lange geschiedenis die teruggaat tot de Romeinen. Over de herkomst doen verschillende verhalen de ronde: van een schip dat langs de Rhône werd onderschept tot introductie vanuit Dalmatië. DNA-onderzoek toont in ieder geval verwantschap met Mondeuse Blanc en Shiraz. Zeker is dat de Rhônevallei, en in het bijzonder Condrieu, de bakermat is waar Viognier tot volle glorie komt.

Uitspraak en naam

Viognier spreek je uit als vie-on-jee. De naam zou volgens een van de verhalen zijn afgeleid van het Latijnse via Gehennae: de weg door de vallei van de hel. Een duidelijke verwijzing naar de moeilijke teelt. Door de jaren heen dook de druif op onder vele namen, waaronder Bergeron, Barbin, Greffo en Vionnier.

Smaakprofiel en stijl

In het glas herken je Viognier direct aan de goudgele kleur. De wijn staat bekend om zijn lage zuurgraad, zachte textuur en uitgesproken geur. Typische aroma’s zijn abrikoos, perzik, citrus en honing, aangevuld met florale tonen als jasmijn of oranjebloesem.

De stijl varieert afhankelijk van de rijping. Op roestvrij staal blijft de wijn licht, met nadruk op fruit en bloemen. Bij houtrijping wordt hij romiger, met extra aroma’s van vanille en specerijen. Beide stijlen behouden het kenmerkende aromatische karakter.

Een moeilijke druif

De teelt van Viognier is complex. De kleine druiven leveren weinig opbrengst en zijn gevoelig voor ziektes zoals meeldauw. Het juiste oogstmoment is cruciaal: te vroeg plukken geeft een fletse wijn, te laat oogsten haalt de balans weg. Rond 1960 stond er in de Rhône nog maar zo’n acht hectare aangeplant. Inmiddels is het areaal wereldwijd uitgebreid, al blijft Condrieu de referentie.

De Rhônevallei werkt het beste voor de druiven, omdat de verschillende hoogtes van percelen het mogelijk maken om de perfecte temperatuur te vinden. De druif gedijt namelijk goed in een warmer klimaat en rijpt het beste wanneer hij een lang en warm jaar met koele nachten heeft gehad om zijn volledige potentieel te bereiken. Daarvoor is water in de buurt ook nog een succesfactor.

Oude en Nieuwe Wereld

In Frankrijk vind je Viognier vooral in Condrieu en Château-Grillet, met daarnaast een stevig aandeel in de Languedoc. Buiten Europa hebben landen als Australië, Zuid-Afrika en de Verenigde Staten de druif omarmd. Daar wordt vaak geëxperimenteerd met blends of rijkere stijlen.

Wijn en spijs

Viognier is veelzijdig aan tafel. De wijn sluit mooi aan bij schaal- en schelpdieren, gegrilde vis of gerechten met romige sauzen. Ook bij gevogelte, zachte kazen en zelfs gefrituurde gerechten werkt de aromatische druif verrassend goed. De klassieke combinatie blijft saffraan, waarbij de bloemige tonen van de wijn naadloos aansluiten.

Wes van Geneijgen
Laatste berichten van Wes van Geneijgen (alles zien)