De Francesinha is een van de meest geliefde en iconische broodjes van Porto. Het Portugese antwoord op de croque monsieur is een stevige maaltijd met witbrood, veel vlees, veel kaas, friet en een geniale saus. Hij ontstond in de jaren vijftig en groeide uit tot een klassieker. Lokale chefs geven er hun eigen draai aan, maar de basis is overal hetzelfde.
Portugal kent veel interessante traditionele gerechten. Wie Porto bezoekt en van eten houdt, komt vroeg of laat in aanraking met de francesinha. Om je een idee te geven, die bestaat uit: twee sneetjes witbrood gevuld met ham, worst, biefstuk (geroosterd vlees) en gezouten varkensworst. Dit alles gaat onder de grill om daarna gesmoord te worden in gesmolten kaas. De volgende stap is dat dit alles zwemt in een epische rode saus. Om het af te maken krijg je daar nog friet bij én een spiegeleitje.
Ontstaan in het centrum van Porto
De oorsprong van de francesinha ligt in 1953 bij A Regaleira, een restaurant in het centrum van de stad. Daniel Silva, een Portugese chef daar, had gewerkt Frankrijk en België. Daar leerde hij de croque monsieur kennen. Toen hij deze een keer wilde maken in Porto, kwam hij erachter dat veel ingrediënten niet te krijgen waren.
Daarom ging hij aan de slag met lokale producten. Witbrood, ham, pittige worst (linguica), rundvlees, gesmolten kaas en een kruidige tomaten-biersaus vormden de basis. Hij noemde deze creatie francesinha, oftewel ‘Frans meisje’. In de decennia daarna verspreidde de francesinha zich razendsnel door de stad en later door de rest van het land.
De saus werd rijker, met toevoegingen als port, bouillon en chilipeper. Ook het beleg breidde uit met andere soorten vlees zoals, spek en soms zelfs kip. Inmiddels zijn er heel veel verschillende varianten. Elke wijk en zelfs elk café geeft er een eigen draai aan, en dan vooral aan de saus.
Saus als geheim wapen
Vraag inwoners van Porto naar de beste francesinha van de stad en je krijgt minstens vijf verschillende antwoorden. Zo ontmoette ik op een cruise op de Middellandse Zee twee Portugese journalisten waarvan er een net een artikel had geschreven over de francesinha. Zelfs zij werden het niet eens wat de plek was in Porto om hem te proeven. Dat heeft alles met de saus te maken. Oorspronkelijk werd die gemaakt met bier, tomaat en specerijen. Tegenwoordig bevat hij vaak ook bouillon, piripiri, brandewijn of port.
Iedere chef koestert het recept als een familiegeheim, want iedereen heeft zijn eigen speciale ingrediënten. De perfecte saus voor een francesinha heeft een balans tussen zoet, zout en pittig. Die bepaalt of een hij memorabel is of slechts een caloriebom. Alles draait om balans.
Mijn eerste keer
Mijn eerste bezoek aan Porto was tijdens een persreis naar WoW in Porto. Ik kende het iconische broodje, maar wist niet of ik hem wilde proberen. Op de een-na-laatste avond stond hij op de kaart bij een restaurant en mijn nieuwsgierigheid won. In eerste instantie had ik het idee: ik krijg hooguit de helft op, want dit moet best machtig zijn.
Nou, na de eerste hap ging dat idee overboord. De francesinha klopt namelijk op zó veel gebieden. Het brood. De kaas. Het vlees. De saus. O, de saus. Dit is echt zó veel meer dan een machtig broodje, het is echt enorm geniaal. Wat mij betreft, hoort hij echt veel populairder te zijn dan croque monsieur. Wát een broodje.
Beste francesinha in Porto (update 2025)
Een van de meestgestelde vragen rondom de francesinha: waar vind je de beste in Porto? Het mooie is dat bijna iedereen een eigen favoriet heeft. O Afonso is een zaak die de meesten wel in hun top 3 hebben staan. Mirandas Kaffe is een andere plek die je steeds vaker voorbij ziet komen. Francesinha Café klinkt misschien als een tourist trap, maar hier krijg je gewoon een goede variant.
Casanova komt in veel lijstjes voor, maar dan ook vooral omdat ze er een vrij goede vegetarische versie hebben. Een andere fijne plek: Cufra. In de buurt van het iconisch treinstation Sao Bento vind je Gazelle. En aan de over kant van de Douro-rivier in de wijk Vila Nova de Gaia zijn Offline en Ponto F & I twee goede spots.
Ook bij ARCA in Amsterdam te vinden
Hoewel de francesinha vooral lokaal bekend is, verschijnt hij gelukkig steeds vaker buiten Portugal. In Amsterdam staat hij bijvoorbeeld op de kaart bij ARCA, het restaurant van de Portugese sterrenchef Henrique Sá Pessoa. Daar krijgt de sandwich een iets lichtere invulling, met Iberisch vlees en een iets subtielere saus. Maar ook hier is het een gerecht waarvan je na hap een denkt: ik wil dit voor het stappen, ik wil dit met een kater, ik wil dit op een luie zondagmiddag.
Dat doet hij volgens de filosofie dat je aan de hand van eten en drinken heel veel leert over een chef of bartender, de roots van een regio, het heden en de toekomst.
Te bereiken via: wes@tastytrails.nl
- Nederlandse supermarktprijzen stijgen het hardst in Europa - 13 oktober 2025
- The Art of Drinks 2025: honderden smaken op één dag onder een dak - 13 oktober 2025
- La Place opent veldkeukenrestaurant in Nationaal Militair Museum - 13 oktober 2025
Eén reactie
Reacties zijn gesloten.